Op vakantie zagen we in Alaska voor het eerst een gletsjer. De gids vertelde het al, maar we zagen het ook overal op de borden: deze gletsjer is nu aanzienlijk korter dan 10 jaar geleden. Dat geldt overigens voor 90% van de gletsjers in de wereld.

Geen nieuwe informatie zou je denken, maar de gletsjer zien en ook zien hoeveel verder het ijs in 1930 reikte, maakte veel indruk op ons en zorgt ervoor dat we ons meer zorgen maken over klimaatverandering dan voor onze vakantie.

Waarom denken we eerder dat vliegen gevaarlijk is, als we recent gehoord hebben van een vliegtuigongeluk waarbij veel doden zijn gevallen? En waarom maken we ons meer zorgen over klimaatverandering tijdens een extreem warme periode of als we recent gezien hebben wat er met 90% van de gletsjers in de wereld gebeurt? Dat heet het beschikbaarheidseffect.

Als wij iets recent gehoord hebben, of als iets makkelijk te herinneren is omdat het veel impact op ons heeft gehad, dan denken wij dat dit soort gebeurtenissen vaak voorkomen en dat de kans dat dit zich herhaalt groter is. Bij het evalueren van risico’s, of bij het nemen van beslissingen vertrouwen we op voorbeelden die direct bij ons opkomen. We denken dus dat de kans op klimaatverandering groter is als we ons relevante gebeurtenissen (warm weer, korter worden gletsjers) makkelijk kunnen herinneren.

Dat betekent dat we, om gedrag te beïnvloeden, gebruik kunnen maken van sprekende voorbeelden die veel impact veroorzaken. Ook is het belangrijk onze boodschap regelmatig te herhalen om ervoor te zorgen dat die vooraan de herinnering blijft liggen.

In de meeste fabrieken is helaas wel eens een ernstig incident gebeurd waarbij mensen persoonlijk geraakt zijn, bijvoorbeeld ernstige sensibilisering of blootstelling aan een corrosieve stof. Mij valt op dat medewerkers die van nabij een ernstig incident hebben meegemaakt, voorzichtiger zijn met de specifieke risico’s gerelateerd aan dat incident dan met andere vergelijkbare risico’s. Een duidelijk voorbeeld van hoe informatie over een risico, die makkelijk te herinneren is – in dit geval vanwege grote impact – ons gedrag kan beïnvloeden.

Hoe kunnen we dat gebruiken als SHE-professionals?

• Deel incidenten en near misses met (potentieel) letsel en leg uit wat de medewerker kan doen om letsel te voorkomen.
• Zorg dat een SHE campagne echt impact heeft, dat jouw collega’s de campagne en daarmee de boodschap makkelijk kunnen herinneren.
• Herinner de organisatie met regelmaat aan belangrijke incidenten. Er zijn organisaties die een jaarlijkse veiligheidstraining of bijeenkomst organiseren op de dag dat het laatste ernstige incident plaatsvond.
• Zorg dat informatie over de belangrijkste risico’s zeer regelmatig herhaald wordt, zodat deze altijd vooraan de herinnering blijft liggen.

Laat me weten of jullie hier voorbeelden aan toe kunnen voegen.